Zakres norm TSH i fT4 dla dzieci i dorosłych

TSH to hormon glikoproteinowy, który jest syntetyzowany i uwalniany przez przedni płat przysadki mózgowej. Tyreotropina odpowiada za zwiększenie masy tarczycy, wzrost przepływu krwi przez ten narząd oraz nasilenie produkcji i wydzielania hormonów tarczycowych: tyroksyny (T4) i trójjodotyroniny (T3). TSH wpływa również na gospodarkę jodu w organizmie.

Regulacja wydzielania TSH odbywa się na zasadzie ujemnego sprzężenia zwrotnego z hormonami tarczycy. Polega ona na tym, że zbyt niskie stężenie hormonów tarczycowych powoduje wzrost TSH, natomiast zbyt duża ilość tyroksyny i trójjodotyroniny hamuje produkcję tyreotropiny.

Wydzielanie TSH jest także hamowane przez somatostatynę i dopaminę, natomiast pobudzane przez tyreoliberynę oraz stres lub zimno.

Prawidłowa ilość hormonu tyreotropowego powinna być analizowana według norm dla odpowiedniego wieku, płci, aktualnych i przebytych chorób, masy ciała, dolegliwości, przyjmowanych leków oraz wartości hormonów tarczycowych i ewentualnej obecności przeciwciał.

Zakres norm TSH i fT4 dla dzieci i dorosłych

Tabela 1. Zakres norm TSH i fT4 dla dzieci wg Fishera i wsp.

* wg zaleceń Konsultanta Krajowego z dziedziny endokrynologii sugerowaną wartością TSH dla osób dorosłych jest około 3 μIU/ml jako górna granica normy;

* u osób w wieku podeszłym (>80 r.ż): 0,4–10 μIU/ml (pod warunkiem, że fT3 i fT4 są w normie).

Zakres norm TSH u miesiączkujących oraz ciężarnych kobiet

Tabela 2. Zalecane wartości TSH dla kobiet

* wg zaleceń PTT, PTE, PTG

Zalecane wartości TSH w wybranych sytuacjach klinicznych:

• po operacji tarczycy z powodu choroby nienowotworowej - najkorzystniejsze jest TSH oscylujące wokół wartości 1,0 μIU/ml;
• po operacji z powodu raka tarczycy - konieczne jest przez przynajmniej 5 lat od operacji utrzymanie TSH poniżej normy, przeważnie między 0,1-0,3 μIU/ml lub niższe;
• w chorobach kardiologicznych - najistotniejsze jest by nie dopuścić do zbyt niskiego TSH;
• u osób z niedoczynnością przysadki - TSH jest zawsze niskie (przeważnie nieoznaczalane - około 0,001 μIU/ml), wówczas leczenie modyfikujemy na podstawie wartości fT3 oraz fT4.