Rodzaje biegunki
- Ostra: bardzo powszechna wśród wszystkich grup wiekowych, trwa zazwyczaj od kilku godzin do kilku dni. Występuje najczęściej wśród wszystkich typów,
- Uporczywa: trwa dłużej niż dwa tygodnie, ale krócej niż cztery tygodnie,
- Przewlekła: ten typ trwa dłużej niż cztery tygodnie. Symptomy mogą przychodzić i odchodzić lub być ciągłe podczas tego okresu.
Przyczyny
Ostra i uporczywa biegunka
- Infekcje: trzy rodzaje infekcji powodują biegunkę. Należą do nich wirusy (rotawirusy i norowirusy); bakterie (E. coli, pałeczki Campylobacter, Salmonella i Shigella itp.) oraz pasożyty (Pełzak czerwonki, Ogoniastek jelitowy, itp.),
- Biegunka podróżnych: ten rodzaj biegunki ma zazwyczaj ostry charakter i wynika z picia wody lub spożywania żywności skażonej wirusami, bakteriami lub pasożytami,
- Leki: różne leki zobojętniające zawierające magnez, antybiotyki i leki chemioterapeutyczne mogą wywołać biegunkę.
Przewlekła biegunka
- choroby przewodu pokarmowego (wrzodziejące zapalenie jelita grubego, celiakia, choroba Crohna),
- alergie pokarmowe (mleko krowie lub sojowe, nabiał i owoce morza),
- nietolerancja pokarmowa (laktoza),
- spożywanie alkoholu z cukrem (mannitol, sorbitol) może powodować wzdęcia i biegunkę,
- operacje brzuszne (żołądka, śledziony, trzustki, wątroby itp.),
- długotrwałe stosowanie antybiotyków zaburza prawidłową florę jelitową powodując przerost niepożądanych bakterii.
Symptomy
- pilność wypróżnień i utrata kontroli,
- skurcze brzucha,
- ból brzucha,
- nudności i wymioty.
Powikłania związane z objawami
- odwodnienie z powodu utraty elektrolitów i wody skutkujące światłowstrętem, omdleniem, suchością w ustach, ciemnym moczem (mała ilość wydalanego moczu), pragnieniem,
- złe wchłanianie składników odżywczych z powodu szybkiego oddawania stolca. Następujące czynniki powodują wzdęcia, wzdęcia (oddawanie gazów), ból brzucha, skurcze oraz śmierdzący stolec.
Diagnoza
Lekarz zazwyczaj nie będzie musiał szukać przyczyny ostrej biegunki, ponieważ większość z nich ustępuje po kilku dniach. Jeśli pojawisz się w gabinecie lekarza pierwszego kontaktu z krwawym stolcem lub gorączką, wtedy będzie on musiał ustalić przyczynę. Lekarz skupi się głównie na wywiadzie rodzinnym i medycznym w celu ustalenia możliwej diagnozy. Oprócz badania fizycznego, pytania zadawane przez lekarza na temat objawów obejmują zwykle następujące kwestie
- dietę,
- leki,
- ilość oddawanych stolców, konsystencję stolca, zapach,
- częstotliwość występowania,
- ostatnie podróże,
- kontakt z osobą chorą,
- czy istnieje jakikolwiek bezpośredni członek rodziny z historią przewlekłych problemów z układem pokarmowym (celiakia, choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego itp.).
W przypadku infekcji i długotrwałej biegunki pobiera się próbki stolca w celu poszukiwania krwi lub mikroorganizmów. Jeśli u pacjenta występuje biegunka z krwią przez długi czas pomimo jakiejkolwiek formy przepisanego leczenia lub historia rodziny wskazuje na chorobę autoimmunologiczną, lekarz może poprosić o bardziej inwazyjną procedurę zwaną kolonoskopią.
Leczenie
- ostra biegunka jest zwykle leczona w domu za pomocą leków bez recepty, takich jak loperamid oraz nawodnienia. (Specjaliści medyczni zwykle nie zalecają samodzielnego leczenia się w przypadku jakichkolwiek systematycznych oznak infekcji (gorączka) lub krwawych/śluzowatych stolców). Zaleca się wizytę u lekarza, jeśli biegunka trwa dłużej niż dwa dni lub jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy powikłań biegunki,
- w przypadku przewlekłej i uporczywej biegunki mogą być przepisane antybiotyki/leki przeciwpasożytnicze, jeśli podejrzewa się zakażenie bakteryjne lub pasożytnicze, kortykosterydy i inne leki hamujące układ odpornościowy w przypadku choroby Leśniowskiego-Crohna bądź wrzodziejącego zapalenia jelita grubego.